Brugge mag vandaag dan vooral een toeristenmagneet zijn, ooit was de stad een internationale wereldstad zoals Londen of Shanghai. Dat had ze te danken aan haar vele voorhavens in de Zwingeul. Nieuw archeologisch, historisch en geologisch onderzoek laat nu toe om dat verleden op ongeziene wijze te reconstrueren.
RNA, of ribonucleïnezuur, werd lang gezien als de simpele boodschapper tussen DNA en eiwitten. Intussen weten we dat RNA veel meer is dan dat. Het is een uiterst nuttig instrument en doelwit voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen. Onderzoekers van het oncoRNALab stelden nu de meest complete ‘RNA-encyclopedie’ ter wereld samen.
“De klimaatverandering is een globaal probleem. Maar als je de impact ervan echt wil kennen, moet je lokale data hebben.” Dat zeggen meteoroloog Steven Caluwaerts en bio-ingenieur Pieter De Frenne. Ze doen beiden onderzoek naar microklimaat, zij het met een ander vertrekpunt. “Eigenlijk zijn we heel complementair bezig. We zouden vaker moeten afspreken!”
Zomerscholen vangen kinderen en jongeren met een leerachterstand op. Maar door de coronacrisis kampen leerlingen met intensere leerproblemen, én daarbovenop met een verzwakte mentale veerkracht. Hoe kunnen zomerscholen daar meer op inspelen?
Gezondheid is eenvoudig gezegd de som van genen, gedrag en omgeving. Onze genen kunnen we niet zomaar veranderen. Als we willen voorkomen dat we ziek worden, is het interessanter om te kijken naar ons gedrag en onze omgeving. Die kunnen we wel beïnvloeden. De UGent, KU Leuven, Universiteit Antwerpen en UHasselt bundelen daarom hun expertise in het eerste grootschalige exposoomonderzoek in Vlaanderen.
Afvalwater, CO₂ en plastics gebruiken als energiebron of grondstof: het is een van de belangrijkste vragen waar professor Korneel Rabaey elke dag zijn hoofd over breekt. En waarvan hij het antwoord dichterbij ziet komen, dankzij het onderzoeksplatform CAPTURE, dat deels zijn geesteskind is. Dat er nu ook een fysiek onderzoekscentrum opent, is de extra stroomversnelling waar hij al jaren naar toewerkt.
Er is maar één weg: alle fossiele brandstoffen afzweren. Als Europa die stap wil zetten, is verregaande en radicale samenwerking tussen de landen nodig. Die gaat zo ver dat ze hele activiteitensectoren onderling moeten ‘ruilen’, rekening houdende met de natuurlijke condities in de landen. Daarmee verwoordt professor Greet Maenhout één van de opvattingen die leeft in de faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur van de UGent, gebaseerd op analyse van broeikasgassenuitstoot. En om dat te realiseren, moet de macht naar zij die het zullen moeten dragen: de jongeren.
Het brengt niets meer op, en toch blijft er maar geld bijkomen op de Belgische spaarboekjes. “Op menselijk vlak is dat begrijpelijk, maar voor onze economie is het een drama”, legt professor Gert Peersman uit. Zijn er alternatieven? En wat met een appeltje voor de dorst voor je oude dag?
De aangescherpte klimaatambities moeten dringend vertaald worden in effectieve beleidsplannen. Daarbij moet niet enkel worden ingezet op technologische vooruitgang, volgens Brent Bleys. Hij pleit voor een post-groei-economie waarin we tot materieel lichtere levens kunnen komen zonder in te boeten aan levenskwaliteit.
Het klimaatprobleem is een ongewenst neveneffect van ons complex economisch systeem, betoogt Johan Albrecht. De dynamiek daarvan wordt grotendeels overgelaten aan anonieme marktkrachten die globaal georganiseerd zijn. Echte klimaatoplossingen vragen een nieuwe appreciatie van waardecreatie als maatschappelijk project, zodat we de marktkrachten correct mobiliseren.
Een test die ‘weegt’ of én hoeveel corona je hebt, maar ook griep en misschien zelfs kanker kan herkennen. Dat is waar moleculair bioloog Maarten Dhaenens en doctoraatsstudent Bart Van Puyvelde het afgelopen jaar aan gewerkt hebben. “Deze manier van testen biedt zoveel mogelijkheden voor de toekomst.”
Van zodra de pandemie voorbij is, komt de klimaatcrisis opnieuw in beeld. “We moeten streven naar een CO2-uitstoot van nul. Niet ‘een beetje minder’, maar helemaal naar nul”, vindt wetenschapsfilosoof Maarten Boudry. En daar is een globaal debat voor nodig, weg van de te simplistische visies die het debat nu beheersen.
