De komst van de lente betekent ook de terugkeer van heel wat trekvogels na hun overwintering in warmere landen. Maar hoe vinden die vogels, in tochten die vaak duizenden kilometers lang zijn, hun weg? Niet met Waze of Google Maps, maar wel dankzij de zon, een soort ingebouwd kompas én snelwegen.
De wilde hyacint tovert ook dit voorjaar meerdere bossen om tot sprookjesachtige bloementapijten. Een schitterend voorjaarstafereel dat zich afspeelt in een voor de rest nog kaal en stil bos. Hoe weten voorjaarbloeiers dat het tijd is om naar boven te komen? Hebben ze last van lentekriebels? Of speelt er iets anders?
Tijdens de herfst duiken ze overal op, en dan vooral in de bossen: de paddenstoelen. Maar wist je dat die eigenlijk maar een klein onderdeel zijn van een gigantisch, vaak ondergronds, netwerk? En dat planten zonder dat netwerk niet zouden overleven?
Kim Calders ontdekte zijn passie voor het scannen van bomen als doctoraatsstudent in het Hallerbos, vlakbij Brussel. Sindsdien reist de bio-ingenieur de wereld rond met zijn LiDAR-scanner. Hij stond daarbij oog in oog met kasuarissen en olifanten, en werkte samen met kunstenaars om een bos te laten zingen. Een verhaal in negen beelden.
Daar is de herfst, daar komen de spinnen! Voor Bram Vanthournout van de vakgroep Biologie is dit de mooiste tijd van het jaar. Samen met zo’n 5000 Vlaamse vrijwilligers onderzoekt hij in het citizen science project Spin-city hoe spinnen zich aanpassen aan het leven in de stad. Voor durfdenken.be dook Bram in zijn statistieken op zoek naar de spinnen die het vaakst werden opgemerkt.
De droogte van de voorbije jaren bezorgt bomen stress. Sommige stoppen met groeien; andere verliezen hun bladeren. Soms sneuvelen zelfs hele bossen. Bio-ingenieurs van de vakgroep Omgeving (faculteit Bio-ingenieurswetenschappen) onderzoeken over grenzen heen wat er aan de hand is én werken aan een bos dat de klimaatverandering de baas kan.
“De meeste mensen geven te veel water aan hun planten. Of te weinig. Exact weten hoeveel water je moet geven is niet makkelijk”, zegt professor Kathy Steppe. Zij gaat met sensoren minutieus na wanneer planten water nodig hebben en hoeveel.
Wat als bomen konden praten? Zo nu en dan gebeurt het. En dan geven ze een blik op het verleden. Zo vertelt een 250-jarige eik uit het kasteelpark van Elverdinge nabij Ieper meer over de Eerste Wereldoorlog. Een oorlog die de boom overleefde, ondanks de bommenregen. Het Woodlab van UGent legt het verhaal van deze eik met zorg bloot.
Staat paling in ‘t groen straks niet meer op de menukaarten? Het zou zomaar eens kunnen, de glibberige vis is namelijk met uitsterven bedreigd. Reden genoeg voor UGent-onderzoeker Pieterjan Verhelst om in te grijpen. Hij zoekt manieren om de paling te redden: “De paling is deel van onze Vlaamse cultuur. Dat mogen we niet verloren laten gaan.”
Hommeldokter Dave Goulson zet zich al jaren in om de met uitsterven bedreigde hommel te redden. Pionierswerk, dat hem een eredoctoraat aan de UGent en lof van zijn promotor professor Guy Smagghe oplevert: “De interesse in bijen en hommels is internationaal gegroeid en dat is voor een stuk aan hem te danken.”
