Helena Van Tichelen zat in het middelbaar toen de spijbelacties en jongerenmarsen rond het klimaat losbarstten. Het engagement dat ze toen oppikte, is ze jaren later nog lang niet kwijt. Midden november schoof ze de lessen en cursussen van haar derde bachelor bio-ingenieurswetenschappen even aan de kant om naar Egypte te trekken voor de grootste klimaatconferentie ter wereld: COP27.
Wanneer we Helena spreken is ze nog niet veel langer dan 24 uur terug uit Egypte. Moe is ze ongetwijfeld nog, maar toch praat ze met groot enthousiasme over wat haar bezighoudt.
Waarom wou je als student graag aanwezig zijn op de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties?
“Ik ben al heel lang bezig met alles rond duurzaamheid. De klimaatproblematiek is voor mij een grote onrechtvaardigheid waar op elk mogelijk niveau dringend iets moet aan gebeuren. Ik ben daarom als studentenvertegenwoordiger ook actief in een verschillende facultaire en centrale commissies aan de UGent. We moeten als jongeren onze stem laten horen en onze beleidsmakers verantwoordelijk houden voor wat ze doen. Vanuit dat engagement als stuver heb ik ook interesse in hoe beleid werkt en hoe je compromissen sluit met verschillende partijen. Dus in dat opzicht was deze conferentie ook heel welkom omdat je daar als jongere samen aan tafel zit met ministers, ngo’s..."
"Ik ben ook lid van
Wat heb je concreet gedaan in Egypte?
“Er lopen heel veel parallelle lezingen, onderhandelingen en andere activiteiten. Dus het is een mix van dat alles geworden. Ik heb ook zelf mogen spreken als Europese student op een panel over de rol van jongeren in het klimaatbeleid. Het was heel interessant om te beseffen dat jongeren eigenlijk vaak wel hetzelfde doel hebben, maar door culturele verschillen ook nog van elkaar kunnen leren.”
Welke kennis heb je meegenomen naar Gent?
“Naast alle lezingen en onderhandelingen heb ik veel gepraat met studenten uit andere landen om te horen hoe zij de problematiek aanpakken. Herbruikbare bekers bij waterfonteintjes bijvoorbeeld. Dat is bij ons moeilijk om logistiek te organiseren, maar het lukt wel in andere landen. Ik leerde ook een universiteit kennen waar het volledige maaltijdaanbod standaard vegetarisch is en waar je vlees enkel op aanvraag en tegen een meerprijs kan krijgen. Het was leerrijk om te zien dat verandering dus wel degelijk mogelijk is en aanvaard wordt. Ook al is die transitie in het begin misschien moeilijk.”
Hoe blijf je jouw engagement volhouden als verandering soms moeizaam loopt?
“Jongeren die bezig zijn met duurzaamheid worstelen vaak met gemengde gevoelens. Ook voor mij waren er veel ups-and-downs de afgelopen weken. We koesteren veel hoop rond klimaattops zoals COP27, maar uiteindelijk zijn de resultaten vaak niet revolutionair. Dus er komt ook teleurstelling, woede en frustratie aan te pas.”
“In Egypte heb ik ervaren dat het toch de moeite waard blijft om je in te zetten. Ik zat er in onderhandelingen rond landbouw en voedsel die tot 1 uur ’s nachts duurden met als eindresultaat niet meer dan een intentieverklaring. Alle landen kunnen kiezen wat ze ermee doen of niet doen. Het is misschien zwak als resultaat, maar we hebben dat document wel nodig om geld vrij te maken, om op verder te bouwen, om actieplannen op te stellen. We nemen misschien geen grote stappen, maar we gaan wel stapjes vooruit.”
Zou de wereld er beter uitzien mochten jongeren alles mogen beslissen?
“Nee, naar mijn mening niet. Ik ben 20 jaar, dus mijn kennis en ervaring gaat maar een aantal jaar terug. We moeten respecteren dat de oudere generatie vaak meer kennis en ervaring heeft. Echter zien we als jongeren gemakkelijker onrecht en moeten we hier ook voor opkomen, want het gaat uiteindelijk wel over onze toekomst."
Tot slot, wat kan elke student doen om duurzamer te leven?
“Op je eigen kleine schaal kan je jouw consumptie veranderen. Alles wat je koopt, heeft er een effect op globaal niveau. Dat is niet altijd makkelijk en niet iedereen moet een hippie worden van me. Maar je kan er wel over nadenken en bewuste keuzes maken. Afspreken op kot om bijvoorbeeld één keer per week vegan te eten en proberen je cursussen tweedehands te kopen en verkopen.”
“En praat erover. Velen weten wel waarover dit thema gaat, maar dit is zo een grootschalig probleem dat we allemaal nog kunnen bijleren van elkaar. Dit kan soms beangstigend zijn waardoor er weinig over gepraat wordt. Dus maak er geen taboe van.”
Helena Van Tichelen verkozen tot Student van het Jaar 2023
(update: 30/06/2023) Op het einde van elk academiejaar zet Stad Gent een student in de kijker die ze als rolmodel ziet voor alle andere studenten. Helena werd verkozen tot Student van het Jaar 2023. De jury was onder de indruk van haar rol als klimaatambassadeur.
Lees ook
“We willen studenten triggeren en zorgen dat ze hun eigen mening vormen”
Er bestaan in Gent meer studentenverenigingen dan je denkt. Ken bijvoorbeeld Engage al? Met hun activiteiten wil deze vereniging studenten kritisch laten nadenken zodat ze hun eigen mening kunnen vormen over verschillende maatschappelijke thema’s. Bestuursleden Hayat, Kezban en Yousra praten vol passie over hoe en waarom ze dat precies doen.
Lees ook
Een veilige kluis voor ons blauwe goud?
Steeds vaker kampt Vlaanderen in de zomer met waterschaarste, terwijl we ’s winters meer dan voldoende – of zelfs te veel – water hebben. Kunnen we dat winterwater niet bewaren voor de zomer? Bio-ingenieurs Marjolein Vanoppen en Bart De Gusseme proberen het uit in het project ‘Deeper Blue’.
Potgrond lijkt ecologisch, maar is vaak heel slecht voor het klimaat
Het ecologisch imago van potgrond bedriegt. Het is dan wel een goede voedingsstof om je planten te laten groeien, maar potgrond met turf is bijzonder belastend voor het klimaat. “Het is een fossiel materiaal dat in het rijtje van steenkool, aardolie en aardgas past”, zegt UGent-onderzoeker Ruben Vanholme.
Klimaattoren in Congo dicht een groot gat in onze kennis
Diep in het Congolese regenwoud staat een toren van 57 meter hoog die moet helpen in de studie van de klimaatverandering. De UGent-klimaattoren meet sinds oktober 2020 hoeveel CO₂ het tropische bos opslaat en hoeveel water het verdampt. Op die plek is hij uniek”, vertelt professor Pascal Boeckx.
De CO₂-neutrale toekomst is haalbaar volgens Marten
We worden om de oren geslagen met nieuws over energiemaatregelen. Maar er gaapt een kloof tussen wat er als beleid wordt uitgestippeld en wat mensen écht doen.
