Epilog, een spin-off bedrijf van de UGent, is in snel tempo bezig een wereldspeler te worden in het lokaliseren van bepaalde stoornissen in onze hersenen. Nu al bijzonder nuttig in de behandeling van epilepsie, maar ook veelbelovend voor dementie en slaapproblemen.
In Vlaanderen lijden zo’n 60.000 mensen aan epilepsie. Bij één derde van hen helpen medicijnen niet meer. Wat wel kan helpen is een gedeeltelijke of volledige verwijdering van de hersenzones die de epilepsie veroorzaken. Maar dat kan enkel wanneer de hersenchirurg heel precies weet waar die zones zich bij de patiënt bevinden. Die noodzakelijke precisie is mogelijk dankzij de software van Epilog.
De vraag van professor Boon
“Kunnen jullie ons helpen om in een driedimensionale weergave van de hersenen heel precies epileptische ontladingen te lokaliseren?” Met deze vraag van professor Paul Boon, diensthoofd neurologie van het UZ Gent, begon zo’n vijf jaar geleden het verhaal van Epilog. Professor Boon stelde de vraag aan een kleine groep doctoraatsstudenten van de Faculteit Ingenieurswetenschappen & Architectuur die research deden naar medische beeldvorming. Eén van die doctoraatsstudenten was Gregor Strobbe (33), vandaag co-ceo van Epilog.
Gregor Strobbe: “Voor mijn doctoraat was ik bezig met de analyse van EEG’s. Die scanmethode is al lang een vertrouwde techniek om hersengolven te meten. In mijn doctoraat onderzocht ik hoe je precies in kaart kunt brengen wat zo’n EEG laat zien. Welke activiteit speelt zich waar af? Kunnen we tot op de centimeter precies een volledige 3D-beeld van de hersenen maken op basis van een EEG en een MRI-scan?”
Strobbe: “Ik besefte toen dat onze beeldvorming heel nuttig was, maar de vraag was hoe we die technologie konden inzetten. Via een postdoctorale beurs heb ik de commerciële mogelijkheden van deze methode verder kunnen aftasten”.
Het leidde uiteindelijk in oktober 2016 tot de oprichting van de NV Epilog met startkapitaal van IMEC en twee UGent-professoren.
Succes tot in de VS
Epilog ontwikkelde eigen software om op basis van EEG’s en MRI-scans de spikes in de hersenen van epilepsielijders haarfijn en driedimensionaal in kaart te brengen voor behandelende artsenteams.
Strobbe: “De patiënten zelf zien we natuurlijk nooit, maar ik ben ervan overtuigd dat onze technologie al veel mensen heeft geholpen. Onlangs stond een ver familielid van mij in ons kantoor met een doos wijn om ons te bedanken. Hij was op basis van onder meer onze analyses geopereerd en sindsdien vrij van epilepsieaanvallen”.
Vandaag werkt de spin-off al met tien medewerkers en dat aantal zal in de komende maanden nog toenemen. Neurologen en gespecialiseerde centra voor de behandeling van epilepsie uit onder andere België, Noorwegen, Nederland, Duitsland en de Verenigde staten sturen hun EEG- en MRI-resultaten online door naar Epilog voor analyse. Tot vijftig procent van die hersenmappings gebeurt voor Amerikaanse behandelcentra. Dat aandeel kan nog stijgen na een partnership met Persist, een belangrijk Amerikaans bedrijf inzake EEG-analyses.
Uiteraard veroorzaakte de Covid 19-crisis ook voor Epilog een daling van de omzet. Toch ziet de toekomst voor de spin-off er uitstekend uit. Er bestaan nu immers handige systemen waarmee patiënten helemaal zelf of met hulp van een thuisverpleegkundige een EEG kunnen nemen. Dat zal zorgen voor een almaar groeiend aanbod beschikbare hersendata.
Ook in de farmaceutische industrie is er interesse. Strobbe: “Grote spelers als UCB en het Japanse EISAI behoren al tot onze afnemers. Zij ontwikkelen nieuwe medicatie tegen epilepsie. Bij het testen ervan is onze beeldvorming heel nuttig om aan te tonen of die nieuwe medicijnen efficiënt zijn in de juiste hersenzones. Het aandeel van de farmaceutische bedrijven is momenteel zelfs onze sterkste groeipool”.
Dementie en slaapproblemen
Epilog wil ook een grote speler worden in het onderzoek naar andere hersenstoornissen. Het bedrijf heeft net een vierjarig project van de Vlaamse overheid binnengehaald om de vroegtijdige opsporing van dementie te bevorderen.
Strobbe: “Met onze technologie kunnen we op basis van EEG’s het type dementie waaraan iemand lijdt vroegtijdig in kaart brengen. Die snelheid is essentieel om tijdig een therapie te starten en zo de levenskwaliteit van de patiënt langer te garanderen. We denken dat we in een nabije toekomst ook een rol kunnen spelen in een precieze lokalisering van slaapproblemen in de hersenen”.
Lees ook
Biedt stoelgang een behandeling voor parkinson?
Een recente studie naar de ziekte van Parkinson toont aan dat een stoelgangtransplantatie een waardevolle nieuwe behandeling kan zijn. “Het biedt een potentieel veilige, doeltreffende en kostenefficiënte manier om de symptomen en de levenskwaliteit van miljoenen mensen te verbeteren. Een ‘bacteriepil’ zou de stoelgangtransplantatie misschien wel vervangen. Maar er is meer onderzoek nodig.”
Ignaas Devisch prikkelt al jaren ons denken (en krijgt daar nu erkenning voor)
Twintig jaar geleden werd hij als wetenschapper uitgelachen toen hij wilde communiceren met het grote publiek. Nu krijgt Ignaas Devisch er de Loopbaanprijs Wetenschapscommunicatie voor. “Het is een mooie erkenning”, zegt de medisch filosoof. “Al is communiceren over wetenschap toch ook goed leren luisteren.”
Hoge nood aan testpersonen voor geneesmiddelen of vaccins: “Zonder hen is er geen medische vooruitgang”
“Geen enkel vaccin of geneesmiddel geraakt tot bij de apotheker zonder testpersonen.” Het klinkt bijna banaal, maar het is de essentie van klinisch onderzoek, zegt professor Isabel Leroux-Roels. Zij en haar team doen al jaren onderzoek naar nieuwe vaccins. “Testpersonen vormen een heel belangrijke schakel in ons onderzoek.”
“Vrouwen zijn geen kopietje van mannen met borsten en eierstokken”
Van wetenschappelijk onderzoek tot medische behandelingen, decennialang stond de man centraal in de medische wereld. Betekent dat dan ook dat vrouwen daardoor minder goede zorg krijgen?
